Αναγνώρισε τα συμπτώματα και μάθε τους παράγοντες κινδύνου
Written by Psychiatrist Ζήκα Αιμιλία and Neurologist Σμπιλίρη Μιχαήλ on 05 June 2018
Reviewed by Ioanna Vlassi from our scientific team
Σταδιοποίηση της νόσου
Τα συμπτώματα της ασθένειας αυτής επιδεινώνονται με τον καιρό, ωστόσο το πώς σταδιοποιείται η ασθένεια αλλάζει από ασθενή σε ασθενή. Κατά μέσο όρο, ένας άνθρωπος με Αλτσχάιμερ ζει 4-8 χρόνια μετά τη διάγνωση, ωστόσο μπορεί να ζήσει έως και 20 χρόνια, αναλόγως και άλλων παραγόντων υγείας.
Οι αλλαγές στον εγκέφαλο που σχετίζονται με τη νόσο ξεκινούν χρόνια πριν εκδηλωθούν τα πρώτα συμπτώματα. Αυτή η περίοδος θεωρείται προκλινικό στάδιο της νόσου. Τα στάδια που παρατίθενται παρακάτω εξηγούν λεπτομερώς πώς η νόσος αλλάζει τις νοητικές ικανότητες του ασθενούς. Αποτελεί ένα γενικό οδηγό συμπτωμάτων και εξέλιξης της νόσου και δεν είναι απόλυτος σε κάθε ιατρικό περιστατικό.
Τα στάδια είναι 3: το πρώιμο (ήπια συμπτώματα της νόσου), το μέσο στάδιο (πιο σοβαρά συμπτώματα) και το τελικό στάδιο (πολύ σοβαρά συμπτώματα της νόσου).
Ενίοτε είναι δύσκολο να τοποθετήσει κανείς έναν ασθενή σε ένα από αυτά τα στάδια, καθώς είναι δυνατό από το ένα στάδιο να περάσει κατευθείαν στο τελικό, προσπερνώντας τα ενδιάμεσα.
Πρώιμη μορφή Αλτσχάιμερ
Σε αρχικό στάδιο της νόσου το άτομο μπορεί να λειτουργήσει ανεξάρτητα. Μπορεί να συνεχίσει να οδηγεί, να εργάζεται και να είναι ενεργό μέλος της κοινωνίας. Παρά ταύτα, μπορεί να νιώθει ότι συχνά παρουσιάζει κενά μνήμης, όπως να ξεχνά λέξεις ή πού βρίσκονται αντικείμενα της καθημερινότητας. Το οικείο του περιβάλλον αρχίζει να αναγνωρίζει αυτές τις δυσκολίες. Μέσα από διαγνωστική εξέταση από τον αρμόδιο γιατρό μπορεί να γίνει αντιληπτή οποιαδήποτε αδυναμία μνήμης ή συγκέντρωσης.
Τα προβλήματα αυτά συμπεριλαμβάνουν δυσκολία στην ανεύρεση της κατάλληλης λέξης ή ονόματος, δυσκολία να θυμηθεί το όνομα ενός ατόμου που μόλις γνώρισε, δυσκολία οργάνωσης, απώλεια χρήσιμων αντικειμένων, αδυναμία να συγκρατήσει πληροφορίες και δυσκολία να συμμετέχει σε κοινωνικές δραστηριότητες.
Μέσο στάδιο Αλτσχάιμερ
Αυτό είναι το πιο μακροχρόνιο στάδιο και διαρκεί αρκετά χρόνια. Καθώς η νόσος εξελίσσεται, το άτομο θα χρειάζεται ολοένα και περισσότερη βοήθεια από τους άλλους.
Μπορεί να παρατηρήσεις ότι ο ασθενής μπερδεύει τις λέξεις, θυμώνει ή απογοητεύεται, δρα αδικαιολόγητα. Για παράδειγμα, πολλοί ασθενείς αρνούνται να κάνουν μπάνιο ή να πλυθούν γενικότερα. Η καταστροφή στα νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου μπορεί να δυσκολεύει τον ασθενή να εκφράσει τις σκέψεις του ή να πραγματοποιήσει τις καθημερινές του συνήθειες.
Σε αυτό το σημείο, τα συμπτώματα θα είναι ευδιάκριτα από όλους και μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Σύγχυση για το πού βρίσκεται και τι μέρα είναι
- Αδυναμία να θυμηθεί τη διεύθυνσή του ή τον αριθμό τηλεφώνου ή το σχολείο και το πανεπιστήμιο από το οποίο αποφοίτησε
- Χρειάζεται βοήθεια για να επιλέξει τα ρούχα που θα φορέσει σε κάθε εποχή ή περίσταση
- Αισθάνεται κατάθλιψη ή κοινωνική απομόνωση
- Ξεχνά σημαντικά γεγονότα που έχουν συμβεί στη ζωή του
- Αδυναμία να ελέγξει την ουροδόχο κύστη ή τις εντερικές λειτουργίες
- Αλλαγή στις συνήθειες του ύπνου- αϋπνία κατά τη διάρκεια της νύχτας
- Αυξημένος κίνδυνος να χαθεί ενώ περιπλανιέται στο δρόμο
- Αλλαγές στην προσωπικότητα και στη συμπεριφορά, συμπεριλαμβανομένων της καχυποψίας, των παραισθήσεων και της αδυναμίας ελέγχου των κινήσεων των χεριών
Προχωρημένο στάδιο (τελικό) της νόσου Αλτσχάιμερ
Στο τελικό στάδιο αυτής της ασθένειας, το άτομο χάνει την επαφή του με το περιβάλλον. Δεν μπορεί να επικοινωνήσει σωστά και αδυνατεί να ελέγξει τις κινήσεις του. Μπορεί να πει λέξεις ή φράσεις, ωστόσο η επικοινωνία γίνεται πλέον με δυσκολία. Καθώς επιδεινώνεται η μνήμη και οι γνωσιακές λειτουργίες, σημαντικές αλλαγές στην προσωπικότητα μπορεί να σημειωθούν και ο ασθενής χρειάζεται βοήθεια ακόμη και στην ατομική του φροντίδα.
Σε αυτό το στάδιο, ένας ασθενής:
- Χρειάζεται βοήθεια και φροντίδα 24 ώρες το 24ωρο
- Δεν θυμάται τις πρόσφατες πράξεις ή κινήσεις του, ούτε τους συγγενείς του
- Παρουσιάζει αδυναμία να περπατήσει, να καθίσει και να καταπιεί
- Γίνεται πιο επιρρεπής σε λοιμώξεις, ειδικά στην πνευμονία