Σε 10 χρόνια θα αποτελεί την 3η αιτία θανάτου παγκοσμίως
Συντάχθηκε από τον Πνευμονολόγο - Φυματιολόγο Αναστασάκο Βασίλη και την Διαιτολόγο - Διατροφολόγο Μιχάλη Ηλιάνα στις 10 Ιανουαρίου 2019
Ελέγχθηκε από την Ιωάννα Βλάσση και την επιστημονική ομάδα doctoranytime
Διάγνωση και εξετάσεις για τη ΧΑΠ
Η διάγνωση της ΧΑΠ είναι ορθότερο να γίνεται από ειδικό πνευμονολόγο. Απαιτείται κλινική εξέταση και καταγραφή του λεπτομερούς ιστορικού του ασθενή. Κατά τη διάρκεια της εξέτασης, ο ασθενής θα κληθεί να απαντήσει και σε ένα ερωτηματολόγιο δύσπνοιας (CAT, mMRC).
Η ΧΑΠ πολύ συχνά δεν διαγιγνώσκεται σωστά. Είτε μπορεί να μπερδευτεί με κάποια άλλη πάθηση των πνευμόνων είτε να μη διαγνωστεί εγκαίρως, και ως εκ τούτου, να προχωρήσει σε επόμενο στάδιο.
Μαζί με το δικό σου λεπτομερές ιατρικό ιστορικό, ο γιατρός μπορεί να σε ρωτήσει και για το οικογενειακό ιστορικό σου, καθώς και αν έχεις εκτεθεί σε ερεθιστικές ουσίες των πνευμόνων (π.χ. παθητικό κάπνισμα, εργασία σε μέρος με σκόνες ή καμένα λάδια ή κάρβουνα).
Στη συνέχεια, θα κάνεις σπιρομέτρηση, μια εξέταση που πραγματοποιείται στο ιατρείο και μετρά τη λειτουργικότητα της αναπνοής και των πνευμόνων (πόσο όγκο αέρα εισπνέεις και εκπνέεις και εάν αυτό γίνεται εύκολα ή όχι).
Πώς γίνεται η σπιρομέτρηση
Ο γιατρός θα σε βάλει να φυσήξεις σε ένα διαμορφωμένο επιστόμιο που συνδέεται με το σπιρόμετρο. Αυτό το όργανο μετρά πόσο αέρα μπορείς να κρατήσεις μέσα στους πνεύμονές σου και πόσο γρήγορα μπορείς να φυσήξεις και να τον βγάλεις από μέσα σου. Η σπιρομέτρηση μπορεί να εντοπίσει τη νόσο πολύ πριν εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα.
Με την ίδια εξέταση ελέγχεται και η πορεία της θεραπείας, αλλά και πόσο αποτελεσματική είναι.
Άλλες συμπληρωματικές εξετάσεις που μπορεί να ζητηθούν κατά περίπτωση είναι:
- Ακτινογραφία ή αξονική θώρακος
- Ανάλυση αερίων αίματος
- Εργαστηριακές εξετάσεις (έλεγχος ενζύμου α1 αντιθρυψίνης)
Το ένζυμο αυτό διερευνάται κυρίως αν είσαι κάτω των 45 ετών ή έχεις γνωστό οικογενειακό ιστορικό.
Είναι πολύ σημαντικό να γίνει εγκαίρως η διάγνωση της ΧΑΠ, διότι όσο πιο αρχικό είναι το στάδιο τόσο πιο εύκολη και άμεση θα είναι και η θεραπεία. Αν είσαι καπνιστής θα πρέπει να κάνεις προληπτικά κάθε χρόνο σπιρομέτρηση, ώστε να ελέγχεις τη λειτουργικότητα και την υγεία των πνευμόνων σου και να λάβεις εγκαίρως την κατάλληλη αγωγή αν χρειαστεί.