Αυτά που θες να μάθεις για όλα τα είδη έρπητα και φοβάσαι να ρωτήσεις
Written by Dermatologist - Venereologist Facemed Ιατρική Κλινική and Dermatologist - Venereologist Βογιατζή Μαρία on 06 July 2018
Reviewed by Ioanna Vlassi from our scientific team
Έρπης ζωστήρας
Ο έρπης ζωστήρας είναι δερματική εκδήλωση του ιού της ανεμοβλογιάς. Μπορεί να εμφανιστεί σε όλες τις ηλικίες. Τείνει να εκδηλώνεται συχνότερα σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα.
Μετά την ανάρρωση από την ανεμοβλογιά, ο ιός παραμένει ανενεργός στον οργανισμό. Μπορεί όμως να επανενεργοποιηθεί εκ νέου μήνες ή και χρόνια μετά την αρχική λοίμωξη, χωρίς όμως να είναι γνωστό γιατί συμβαίνει αυτό.
ΕΡΠΗΣ ΖΩΣΤΗΡΑΣ
Ένα ποσοστό 20% των ανθρώπων θα εμφανίσουν κάποια στιγμή στη ζωή τους έρπητα ζωστήρα. Οι ασθενείς που έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να εμφανίσουν υποτροπές είναι οι ασθενείς που πάσχουν από Aids, καρκίνο, λευχαιμία, λαμβάνουν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα ή έχουν κάνει χημειοθεραπεία. Η συμπτωματολογία διαρκεί περίπου 10 μέρες και το σώμα επανέρχεται πλήρως μετά από 3-4 βδομάδες.
Τα συμπτώματα με τα οποία εκδηλώνεται η νόσος είναι:
- Φαγούρα
- Κακουχία
- Αιμωδία
- Ερυθρότητα
- Οίδημα
- Πονοκέφαλος
- Πόνος στο σώμα
- Υπερευαισθησία στην αφή
- Κάψιμο στη μέση, στην πλάτη και στην κοιλιά
- Αλλοδυνία (πόνος μετά από ερέθισμα που πριν δεν πονούσε)
- Υπεραλγησία (περισσότερος πόνος για το ίδιο ερέθισμα)
Δες φωτογραφίες από έρπη ζωστήρα (ανεμοβολογιά)
Αίτια έρπητα ζωστήρα
Ο έρπης ζωστήρας οφείλεται στον ιό VZV που προκαλεί την ανεμοβλογιά. Αφού ο ασθενής αναρρώσει από την ανεμοβλογιά, ο ιός παραμένει στο σώμα σε λανθάνουσα κατάσταση και στη συνέχεια μετά από καιρό μπορεί να κάνει υποτροπή. Τότε εμφανίζονται τα δερματικά εξανθήματα του έρπητα ζωστήρα. Πιο επιρρεπείς σε υποτροπή είναι όσοι έχουν αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα.
Διάγνωση έρπητα ζωστήρα
Η διάγνωση γίνεται από τον αρμόδιο γιατρό που είναι ο δερματολόγος με κλινική εξέταση. Οι βλάβες είναι εύκολα ανιχνεύσιμες.
Μετάδοση έρπητα ζωστήρα
Ο ιός της ανεμοβλογιάς προκαλεί τον έρπητα ζωστήρα ως υποτροπή και την ανεμοβλογιά ως πρωτολοίμωξη. Η λοίμωξη μεταδίδεται μέσω της επαφής με μολυσμένες περιοχές. Δεν υπάρχει κίνδυνος λοίμωξης πριν εμφανιστούν οι φουσκάλες και αφού σχηματιστεί το καύκαλο. Ο ιός αυτός μεταδίδεται με την επαφή με τα υγρά από τα εξανθήματα του δέρματος.
Ο ασθενής που δεν έχει ανοσία στην ανεμοβλογιά, όταν έρθει σε επαφή με ασθενή που παρουσιάζει έρπητα ζωστήρα θα εκδηλώσει ανεμοβλογιά.
Έρπης ζωστήρας και εγκυμοσύνη
Η ανεμοβλογιά κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης μπορεί να οδηγήσει σε εμφάνιση συνδρόμου συγγενούς ανεμοβλογιάς ή πνευμονίας της εγκύου. Τα περιστατικά αυτά είναι σπάνια, ωστόσο έχουν βαρύτατες και απειλητικές συνέπειες για την ασθενή.
Η ανεμοβλογιά στην κύηση εμπλέκεται με σοβαρής μορφής πνευμονία σε ποσοστό από 10-20%. Από τα περιστατικά εγκύων που θα εμφανίσουν πνευμονία μετά από ανεμοβλογιά θα καταλήξει ένα ποσοστό 20-45% που αφορά σε γυναίκες βαριά καπνίστριες και με περισσότερες από 100 εξανθηματικές βλάβες στο σώμα που δεν έχουν λάβει καμία αντιιική αγωγή. Αν χορηγηθεί αγωγή από το πρώτο 24ωρο ο κίνδυνος εκμηδενίζεται.
Η εμφάνιση έρπητα ζωστήρα στην έγκυο και όσον αφορά στο έμβρυο δε φαίνεται να σχετίζεται με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης συνδρόμου συγγενούς ανεμοβλογιάς.
Ο έρπης ζωστήρας που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αντιμετωπίζεται με την ίδια αγωγή που εφαρμόζουμε και σε όλους τους ενήλικες γενικώς. Οι ασθενείς που πάσχουν από έρπητα ζωστήρα μπορούν να μεταδώσουν τη λοίμωξη σε οροαρνητικά άτομα, τα οποία όμως νοσούν από ανεμοβλογιά τελικώς. Γι’ αυτό, η έγκυος πρέπει να αποφεύγει τους ασθενείς που νοσούν.
Αν η έγκυος κολλήσει ανεμοβλογιά και την εμφανίσει από 5 μέρες πριν έως και 2 μέρες μετά τον τοκετό, η έλλειψη παραγωγής και μεταφοράς προστατευτικών μητρικών αντισωμάτων οδηγεί στη βαρύτατη προσβολή του εμβρύου/ νεογνού και στο θάνατό του. Αν η έγκυος νοσήσει νωρίτερα μέσα στην εγκυμοσύνη της, τότε στο νεογνό μεταφέρονται διαπλακουντιακά και αντισώματα για τον ιό και έτσι, η πιθανότητα λοίμωξης του νεογνού εξασθενεί.
Οι επιπλοκές στο νεογνό αν η μητέρα κολλήσει τον ιό λίγες μέρες πριν τον τοκετό ή μετά είναι:
- Δερματικές ουλές
- Νευρολογικές διαταραχές (νοητική υστέρηση, μικροκεφαλία, υδροκεφαλία, σύνδρομο Horner)
- Γαστρεντερικές διαταραχές (ατρησία εντέρου, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση)
- Ενδομήτρια καθυστέρηση ανάπτυξης του εμβρύου
- Ανωμαλίες άκρων (υποπλασία γνάθου, πάρεση, ατροφία, ραιβοϊπποποδία)
- Εμφάνιση έρπητα ζωστήρα στα πρώτα 4 χρόνια της ζωής του παιδιού
- Θνητότητα σε ποσοστό 30% μέσα στους πρώτους μήνες ζωής
Εμβολιασμός για τον έρπητα ζωστήρα
Το εμβόλιο για την ανεμοβλογιά και τον έρπητα ζωστήρα μπορεί να χορηγηθεί με ασφάλεια σε ενήλικες και παιδιά. Συνιστάται οι γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας να κάνουν το εμβόλιο πριν την εγκυμοσύνη. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης απαγορεύεται ο εμβολιασμός. Μετά τον εμβολιασμό συνιστάται η γυναίκα να αποφύγει εγκυμοσύνη για τουλάχιστον 1 μήνα μετά.