Chronic obstructive pulmonary disease
Σε 10 χρόνια θα αποτελεί την 3η αιτία θανάτου παγκοσμίως
Written by Pulmonologist - Tuberculosis specialist Αναστασάκο Βασίλη and Dietitian - Nutritionist Μιχάλη Ηλιάνα on 10 January 2019
Reviewed by Ioanna Vlassi from our scientific team
Τι είναι η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ)
Η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, γνωστή και ως ΧΑΠ, είναι μια χρόνια συστηματική φλεγμονώδης νόσος που προκαλεί δύσπνοια, καθώς ο αέρας αδυνατεί να φτάσει στους πνεύμονες. Η νόσος συνδέεται και με άλλες παθήσεις όπως οι αρρυθμίες, οι ισχαιμίες, τα αγγειακά προβλήματα, η υπνική άπνοια, η οστεοπόρωση και η κατάθλιψη. Στα συμπτώματα συμπεριλαμβάνονται η δύσπνοια, ο βήχας, η παραγωγή βλέννας και ο συριγμός.
Δημιουργείται από χρόνια έκθεση σε ερεθιστικά αέρια ή αιωρούμενα σωματίδια ή πιο συχνά στον καπνό του τσιγάρου.
Οι ασθενείς που πάσχουν από ΧΑΠ παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα, καρκίνο του πνεύμονα και πλήθος άλλων παθήσεων.
ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΑ (ΧΑΠ)
Το εμφύσημα και η χρόνια βρογχίτιδα είναι δύο κοινές καταστάσεις που βρίσκουμε σε ασθενείς με ΧΑΠ. Η χρόνια βρογχίτιδα είναι μια φλεγμονή των βρόγχων μέσω των οποίων μεταφέρεται ο αέρας στις κυψελίδες. Χαρακτηρίζεται από καθημερινό βήχα και έκκριση βλέννης.
Το εμφύσημα είναι μια κατάσταση που προκαλείται μετά από φλεγμονή των μικρών βρόγχων που οδηγεί σε καταστροφή των πνευμονικών κυψελίδων, με αποτέλεσμα τον εγκλωβισμό του αέρα μέσα σε αυτές.
Η ΧΑΠ είναι μια νόσος που μπορεί να προληφθεί αλλά και να αντιμετωπισθεί. Με τις κατάλληλες αλλαγές στον τρόπο ζωής του ασθενή, μπορεί να ελεγχθεί και να μειωθεί ο κίνδυνος ανάπτυξης άλλων σχετικών παθήσεων.
Η νόσος μέχρι το 2030 θα αποτελεί την 3η αιτία θανάτου παγκοσμίως. Ήδη μετρά ετησίως πάνω από 3.000.000 θανάτους διεθνώς. Για το 90% των περιστατικών ευθύνεται το κάπνισμα, ενώ έχει παρατηρηθεί από τους επιστήμονες ότι οι ασθενείς με ΧΑΠ ζουν κατά μέσο όρο 15 χρόνια λιγότερο.
Συνιστάται όλοι όσοι είναι καπνιστές ή παρουσιάζουν ανάλογα συμπτώματα να επισκέπτονται τον πνευμονολόγο τους κάθε χρόνο για διεξαγωγή σπιρομέτρησης.
“Η ΧΑΠ είναι μια συχνή, ύπουλη, επικίνδυνη και θανατηφόρος νόσος με άμεση και εξακριβωμένη θεραπεία. Αποτελεί νόσημα-δημιούργημα του ανθρώπου και για αυτό τον λόγο μας αφορά όλους σαν κοινωνία.”
Πού οδηγεί η νόσος έναν ασθενή;
Η νόσος μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη αντοχή στις καθημερινές δραστηριότητες και κατά συνέπεια πτώση του επιπέδου ποιότητας ζωής του πάσχοντος στους εξής τομείς:
- Οικιακές εργασίες
- Σεξουαλική ζωή
- Ύπνος
- Κοινωνική ζωή/δραστηριότητες
Παράγοντες κινδύνου
Υπάρχουν περιπτώσεις ατόμων που έχουν αυξημένο κίνδυνο να νοσήσουν από ΧΑΠ. Οι πιο συχνές είναι:
Έκθεση σε καπνό
Το χρόνιο κάπνισμα είναι ο κυριότερος αιτιολογικός παράγοντας ανάπτυξης ΧΑΠ. Όσα περισσότερα είναι τα χρόνια που καπνίζεις, τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος. Ακόμη και οι παθητικοί καπνιστές, αν εκτίθενται πολλά χρόνια διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο. Τα παιδιά των καπνιστών διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο.
Καπνιστές με άσθμα
Αυτός ο συνδυασμός είναι πραγματικά επικίνδυνος. Οι πιθανότητες εμφάνισης της νόσου αυξάνονται σημαντικά.
Έκθεση σε σκόνη και χημικά λόγω εργασίας
Η μακροπρόθεσμη έκθεση σε χημικά αέρια, αναθυμιάσεις και σκόνες στο περιβάλλον εργασίας είναι ικανή να βλάψει τους πνεύμονες.
Ηλικία
Η νόσος τείνει να εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα άνω των 40 ετών, καθώς η επίδραση των παραγόντων κινδύνου είναι σωρευτική.
Γενετικές παθήσεις
Η έλλειψη της α1 αντιθρυψίνης και η πνευμονική ίνωση αποτελούν καταστάσεις που συνδέονται με ΧΑΠ.