Εθισμός
Οι πιο συχνές εξαρτήσεις
Written by Psychologist - Mental Health Counselor Νικολιδάκη Κωνσταντίνα on 23 March 2021
Reviewed by Ioanna Vlassi from our scientific team
Τι είναι ο εθισμός και οι εξαρτήσεις
Εθισμό ονομάζουμε την καταναγκαστική επανάληψη μιας συμπεριφοράς ακόμα και όταν το άτομο έρχεται αντιμέτωπο με έντονες αρνητικές συνέπειες στη ζωή του π.χ. προβλήματα υγείας, εργασίας, σχολικής απόδοσης, σχέσεων κτλ. Η παρέμβαση ειδικού ψυχικής υγείας, ψυχολόγου ή ψυχιάτρου κρίνεται απαραίτητη όταν η συμπεριφορά έχει επηρεάσει τη λειτουργικότητα του ατόμου ακόμα και σε επίπεδο σκέψης, π.χ. το άτομο μπορεί να σκέφτεται συνέχεια τη χρήση, να σχεδιάζει τρόπους για να επιτευχθεί.
Οποιαδήποτε ουσία ή συμπεριφορά προκαλεί άμεση ανταμοιβή ή και ευχαρίστηση στο άτομο μπορεί δυνητικά να οδηγήσει σε εξάρτηση. Ο εγκέφαλός μας είτε πρόκειται για ναρκωτική ουσία είτε πρόκειται για video game ανταποκρίνεται στην ευχαρίστηση με τον ίδιο τρόπο, δηλαδή με την παραγωγή και απελευθέρωση της ντοπαμίνης. Αυτό που προκαλεί την εξάρτηση είναι ότι η ευχαρίστηση που νιώθουμε είναι έντονη και άμεση.
Όσο πιο έντονη και άμεση η ευχαρίστηση τόσο πιο εξαρτητική η συμπεριφορά. Οι πιο συχνές είναι ο εθισμός στα ναρκωτικά, ο εθισμός στο αλκοόλ, ο εθισμός στο τζόγο, ο εθισμός στο διαδίκτυο και στα video games.
Συμπτώματα εθισμού
Υπάρχουν συμπτώματα που μας παραπέμπουν στη διάγνωση του εθισμού, όπως η ανάγκη του ατόμου να επαναλαμβάνει όλο και συχνότερα τη συμπεριφορά αυτή.
Η δημιουργία ανοχής στην ουσία ή συμπεριφορά π.χ. το άτομο χρειάζεται όλο και μεγαλύτερη ποσότητα σταδιακά για να αισθανθεί την ίδια ικανοποίηση.
Η εμφάνιση αρνητικών συνεπειών στη ζωή του ατόμου π.χ. οικονομικά προβλήματα.
Η αποτυχία του ατόμου να ελέγξει ή να σταματήσει τη συμπεριφορά.
Ο συνεχώς αυξανόμενος χρόνος ενασχόλησης του ατόμου με την ουσία ή συμπεριφορά π.χ. Το άτομο περνάει όλη τη μέρα οργανώνοντας τη χρήση του, βρίσκοντας χρήματα, τρόπο κτλ.
Αίτια εθισμού
Η εξάρτηση οφείλεται σε ένα συνδυασμό παραγόντων που αλληλεπιδρούν. Γι’ αυτό θα δούμε άλλους ανθρώπους να εθίζονται και άλλους όχι. Παράγοντες που οδηγούν στην εξάρτηση αποτελούν η κληρονομική προδιάθεση, το περιβάλλον που κάποιος ανατράφηκε, τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του, το περιβάλλον στο οποίο ζει και η δυνατότητα που έχει να αποκτήσει πρόσβαση στην ουσία ή συμπεριφορά.
Διάγνωση εθισμού
Η διάγνωση γίνεται από ψυχίατρο και εξειδικευμένο ψυχολόγο μετά από αξιολόγηση της κλινικής εικόνας και του ιστορικού του ασθενούς.
Θεραπεία και τρόποι αντιμετώπισης εθισμού
Η ενδεδειγμένη θεραπεία για την απεξάρτηση είναι η ψυχοθεραπεία, μιας και πρόκειται για ψυχική πάθηση. Η ψυχοθεραπεία μπορεί να έχει διάφορες μορφές. Ατομική, ομαδική, οικογενειακή. Στις περισσότερες περιπτώσεις συνιστάται ένας συνδυασμός των παραπάνω.
Πρόληψη εθισμών
Η πρόληψη μπορεί να επιτευχθεί μέσα από κάποιες συνήθειες του ατόμου. Είναι εφικτό, λοιπόν, να προληφθεί η πιθανότητα να αποκτήσει κάποιος εθισμό.
Ένα άτομο με συγκροτημένη προσωπικότητα, το οποίο αισθάνεται καλά με την εικόνα του και αποδέχεται τον εαυτό του, έχει υγιείς σχέσεις και καλή επικοινωνία με τους άλλους, έχει στόχους, είναι σε θέση να διαχειρίζεται τα αρνητικά συναισθήματα και τις προκλήσεις της ζωής δεν θα είναι επιρρεπές στις εξαρτήσεις. Η ψυχοθεραπεία, επομένως, αποτελεί μια σημαντική προληπτική μέθοδο, καθώς προάγει την ψυχική ενδυνάμωση του ατόμου.
Κόστος
Το κόστος των θεραπειών εξαρτάται από τον αριθμό των συνεδριών που θα πρέπει να πραγματοποιηθούν και άρα, κρίνεται κατά περίπτωση. Επίσης, εξαρτάται και από τον ειδικό που θα επιλέξει να απευθυνθεί κάποιος. Οι ειδικότητες στις οποίες μπορεί να απευθυνθεί κάποιος είναι του ψυχολόγου, του παιδοψυχολόγου, του ψυχιάτρου και του παιδοψυχιάτρου.
Average cost and price range
Average service cost
Doctor.from
doctors
Price range for all areas
Συχνές ερωτήσεις για τον εθισμό
Παρατηρείται αλλαγή στη συμπεριφορά και στην καθημερινότητα του ατόμου. Ψέματα, ασυνέπεια, πτώση της λειτουργικότητας στην εργασία/απόδοση, απομάκρυνση από οικείους, αλλαγές στον ύπνο και στη διατροφή, απώλεια χρημάτων είναι κάποια από τα συνηθέστερα χαρακτηριστικά.
Οι οικείοι του εξαρτημένου χρειάζεται να απευθύνουν σε ειδικούς για συμβουλευτική/ψυχοθεραπεία, ώστε να μπορέσουν και οι ίδιοι να αντέξουμε τις προκλήσεις της κατάστασης αλλά και να έχουν μια βοηθητική στάση απέναντι στη θεραπεία του εξαρτημένου.
Όταν δει ότι η συμπεριφορά του ξεπερνά το όριο. Η ενασχόληση με το αντικείμενο της εξάρτησης γίνεται συχνότερη, η ανάγκη μεγαλύτερη και αρχίζει να επηρεάζεται η ζωή του. Δυστυχώς πολλές φορές το ίδιο το άτομο αργεί να το συνειδητοποιήσει. Οπότε η ανησυχία των οικείων του που το παρατηρούν αρκεί, για να ζητήσει βοήθεια.